Ik ben eigenlijk druk met het lezen post-koloniale theorie voor een tentamen, maar omdat dit onderwerp eigenlijk niet geheel irrelevant is in die context ga ik ook even een duit in het zakje doen.
Ten eerste: het is een misverstand dat de VN over de macht beschikt of meent te beschikken om een volksfeest uit te bannen. Het gaat hier echter niet zomaar om een volksfeest, het gaat om een feest dat grootschalig ondersteund wordt door overheden en de publieke omroep, en dat kan en mag de VN natuurlijk afkeuren. Wat mensen vervolgens thuis doen, daar zal de VN zich heus niet mee bemoeien.
Zelfs als het uit de berichtgeving niet zo duidelijk naar voren komt, zal het de VN dus vermoedelijk vooral gaan om de rol die onze overheid speelt in de instandhouding en promotie van het Sinterklaasfeest. Dat onze premier Rutte zegt dat Zwarte Pieten geen zaak van de Nederlandse regering zijn, is natuurlijk grote onzin. De overheid is wel degelijk in de positie om de traditie bij te sturen, maar Rutte wil zich er niet over uitspreken omdat hij weet dat hij zich ofwel de woede van een groot deel van zijn stemmers, ofwel de verontwaardiging van een groot deel van de internationale gemeenschap op de hals zal halen. Als de VN onze regering verzoekt de traditie van het Sinterklaasfeest niet langer te ondersteunen of de intochten en sinterklaasjournaals aan te passen, zal hij zich er natuurlijk alsnog over moeten uitspreken. (Ik zou wat dat betreft niet graag in zijn schoenen staan, moet ik zeggen, want wat hij ook zegt, het zal nooit goed zijn.)
Hoe dan ook, er zijn goede redenen om het feest in de huidige vorm af te keuren. Ik zie hier allemaal mooie verhaaltjes over Piet als schoorsteenveger langskomen, maar oorspronkelijk is Piet natuurlijk wel degelijk de zwarte knecht van de blanke man. Hij is verzonnen en populair geworden in een tijd dat wij - of nouja, onze voorouders dan - ongegeneerd riepen dat we het recht of zelfs de plicht hadden over andere, inferieure volkeren te heersen. Een tijd vol racistische vooroordelen dus, waar ook de staat volop aan mee deed.
In die context vond niemand het dus een probleem dat de blanke Sint een zwarte knecht had die bovendien erg dom overkwam, want het paste prima in het wereldbeeld van die tijd. Ons wereldbeeld is gelukkig erg veranderd sinds die tijd, maar de traditie van het Sinterklaasfeest loopt nog een beetje achter.
Goed, Piet praat nu Nederlands in plaats van een dom brabbeltaaltje, en hij geeft kinderen snoepgoed in plaats van de roe, maar het beeld van de wijze blanke meester en zijn troep zwarte knechten - die zich, geef het maar toe, toch wel een beetje maf gedragen - is overeind gebleven. En dat is dan iets dat wij Nederlanders onze kinderen elk jaar opnieuw laten zien. Natuurlijk bedoelen 'wij' er niets racistisch mee, maar het lijkt me niet verwonderlijk dat de buitenwereld er aanstoot aan neemt, of het in sommige gevallen als beledigend ervaart. Ik schaam me er als Nederlander eigenlijk voor, en ik zou mezelf heel egocentrisch vinden als ik de klagers als aanstellers af zou doen.
Ik vermoed eigenlijk dat de mensen die Zwarte Piet nu heel fanatiek verdedigen dat niet doen omdat ze denken dat hun standpunt rationeel houdbaar is, maar omdat ze zich persoonlijk aangevallen voelen door de kritiek op een geliefde Nederlandse traditie. "Wie denken ze wel niet dat ze zijn om zich met onze tradities te bemoeien?" Dat is denk ik het uitermate begrijpelijke maar irrationele gevoel waar de verdediging van Zwarte Piet uit voortkomt.
Als ik zo eens kijk naar de argumenten hier, denk ik dat ik er niet ver naast zit. Ik zie een hoop mensen toegeven dat ze wel begrijpen dat
sommige mensen het
misschien een
beetje racistisch
zouden kunnen vinden, maar.... en dan volgen een hoop drogredenen en weinig inhoudelijke verdediging van Zwarte Piet.
Kely schreef:Discriminatie is inderdaad niet goed nee, maar zo kunnen we op iedere slak zout gaan leggen en van iedere mug een olifant maken.
Dat jij het een mug vindt, is geen reden om aan te nemen dat het dat voor andere mensen ook is.
Eevee schreef:Het is een groot deel van onze cultuur en ik wil niet dat dat verpest word met de gedachten dat zoiets "racistisch" is, ik trek liever geen vooroordelen, maar ik denk eigenlijk JUIST dat imigranten onze cultuur niet begrijpen en daarom bij de VN gaan zeuren (Ik heb echt niks tegen imigranten voor de duidelijkheid)
"Wie kritiek op ons heeft, hoort eigenlijk niet bij ons, en hoeft dus niet gehoord te worden." Dit is een heel klassieke en heel gemene redenering waarmee het minderheden in allerlei landen op allerlei momenten moeilijk gemaakt is.
Ik zal er niet te veel over uitwijden, maar als ik je redenering even naar een heel andere situatie mag overplanten: als een joods gezin in een of andere achterbuurt komt wonen waar 's nachts hakenkruizen op de muren worden geverfd, moeten ze daar ook niet moeilijk over doen als het toevallig de gewoonte van de jeugd in die buurt is om hakenkruizen te spuiten? Moeten ze dan maar verhuizen als ze er problemen mee hebben? Zijn ze aanstellers als ze naar de politie stappen? Komt dat dan omdat ze de plaatselijke cultuur gewoon niet begrijpen? Wat nu als de plaatselijke bevolking beweert dat het spuiten van hakenkruizen daar al zo lang gebeurt als ze er wonen, en het niets met racistische ideologieën meer te maken heeft? Moet de politie het dan maar tolereren zolang niet te bewijzen valt dat de graffiti-spuitende jongeren nazi-sympathieën hebben?
Reym schreef: Er zijn problemen in Nederland die beter opgelost kunnen worden, zoals inkomensongelijkheid door geslacht en mensen die bij sollicitatie geen baan krijgen omdat ze toevallig een buitenlandse achternaam hebben.
Nekotaku schreef:Dit toont duidelijk aan dat ruim tijd is voor zaken als deze en er dus geen serieuze of dringende problemen meer zijn zoals landen met een faillisement, aanhoudende recessie, hongersnoden, opwarming van het klimaat, lobbies van de nucleaire en olieïndustrieën die groene alternatieve boycotten of vreselijke wantoestanden in de farmaceutische sector.
Dat er nog meer problemen in de wereld zijn is natuurlijk geen reden om dit probleem niet te bespreken. Als de mensheid zo te werk zou gaan was er nog nooit een probleem opgelost. De kwestie ís nu eenmaal aan de orde, dus de strijd over of het de aandacht waard is of niet, is al lang gestreden. Het gaat nu om wat we er mee mee willen doen. Los daarvan denk ik niet dat dezelfde mensen die zich bij de VN nu hierover buigen zich normaal gesproken met hongersnoden of klimaatverandering bezig zouden houden, maar dat doet eigenlijk niet eens ter zake.
Reym schreef:Ik snap best dat veel mensen die niet in Nederland wonen dit een rare traditie vinden, maar ja, er zijn zat rare tradities op de hele wereld. Tradities waarbij onder andere meisjes worden verminkt, en matjes met wespen op jonge kinderen worden gedrukt, dat soort dingen.
Tradities waarbij meisjes worden verminkt en matjes met wespen op jonge kinderen worden gedrukt ben ik ook fel tegen, maar als we de wereld willen verbeteren zullen we toch echt bij onszelf moeten beginnen. Anders hebben we ook niet echt recht van spreken als we het over andere afkeurenswaardige tradities hebben.
Reym schreef:Er zijn ook zat Surinamers en anderen die ook Sinterklaasfeest vieren, inclusief zwarte pieten. Daarbij zijn de pieten ook zwart geverfd en heeft Sinterklaas geen verf op zijn gezicht. (zie internet en filmpjes op youtube).
Dat sommige Surinamers er geen aanstoot aan nemen wil niet zeggen dat de rest van de wereld er geen aanstoot aan mag nemen.
EDIT: Ik was vergeten het te hebben over het argument dat we ook om vegetariërs en dikke mensen enzovoorts zouden moeten denken. Daarover wil ik nog kwijt dat je vegetariërs niet kwetst door andere mensen vlees te laten eten, want wat die andere mensen doen heeft op geen enkele manier invloed op hun vegetariër-zijn. Stereotypes over dikke mensen zijn al gevaarlijker, maar de Kerstman zet nu niet echt een negatief beeld van dikke mensen neer. Racisme ligt vele malen gevoeliger, niet in de laatste plaats om de verschrikkelijke toestanden er in het verleden op basis van racisme rechtgepraat werden.
Shiki schreef:Ik vind het nogal belachelijk dat de VN hier serieus over praat en dat ze overwegen om het Sinterklaas-feest af te schaffen. Zwarte Piet is een Oud-Hollandse traditie en zal (hopelijk) altijd zo blijven. Wat hebben die gezagsvoerders nou over een van onze feesten te zeggen?
Ik denk dat je hiermee het gevoel van een hoop mensen uitdrukt. Maar als wij enig recht willen hebben om ons boos te maken over een Syrische dictator die niks om z'n eigen volk lijkt te geven, of om een Russische dictator die de meest belachelijke wetten tegen 'homo-propaganda' uitvaardigt, dan lijkt het me verstandig dat we ook accepteren dat andere landen (of minderheden binnen ons land) kritiek op ons mogen hebben.
Sterker nog, ik denk dat wij onze "Nederlandse cultuur", "traditie", "identiteit" en wat al niet meer er een dienst mee zouden bewijzen als we de kritiek niet van ons af proberen te slaan als een klein kind dat z'n oren dichthoudt als het iets te horen krijgt wat het niet bevalt. Het zou ons als 'volk' sieren als we op een volwassen manier naar de kritiek zouden luisteren en er een les uit zouden trekken.
Het is sowieso een illusie om te denken dat er iets onveranderlijks aan onze tradities is, en dat geldt ook voor het Sinterklaasfeest. Het feest is door de eeuwen heen steeds veranderd, en het zal blijven veranderen. Ook Zwarte Piet is steeds van vorm veranderd: vanuit volledige afwezigheid heeft hij zich via een naamloze knecht ontwikkeld tot een enkele domme "Piet", die zich vermenigvuldigd heeft tot wat tegenwoordig een heel leger aan enigszins intelligente en gespecialiseerde Pakjespieten, Dichtpieten en Wegwijspieten is.
Piet opnieuw aan de tijdgeest aanpassen door de schmink van zijn gezicht af te halen - het Sinterklaasjournaal kan er heus wel wat omheen verzinnen om het uit te leggen aan de gelovige kindertjes - betekent heus niet dat we onze nationale identiteit uitgeleverd zullen hebben aan Brussel, New York, politieke correctheid, of een van de andere boemannen uit de verhaaltjes van sommige van onze politici. Het betekent gewoon dat we als 'volk' met onze tijd meegaan. En de kindertjes die voortaan hun snoepgoed en cadeautjes van ongeschminkte pieten krijgen, die zullen dat heus niet erg vinden.
EDIT: Nog een paar argumenten waar ik voor de volledigheid even op in zou willen gaan.
Shiki schreef:Je kan dan net zo goed zeggen dat Halal slachten dierenleed is omdat het schaap onverdoofd wordt geslacht, maar dat doen wij niet want wij respecteren tradities en van tradities blijft men af.
Mensenleed telt voor mij een stuk zwaarder dan dierenleed, dus over de paar seconden die een beest extra lijdt bij het Halal-slachten ga ik me niet druk maken, maar met je stelling zelf ben ik het oneens. Reym gaf al een paar mooie voorbeelden van tradities die ik (en niet alleen ik) niet kan respecteren en die we in Nederland nooit toe zullen staan.
Shiki schreef:Ook vind ik het nogal raar dat ze er pas NU over gaan discussiëren, ze konden er toch veel eerder over beginnen of niet soms?
Los van het feit dat het geen argument is om er niet alsnog over te gaan discussiëren (want wie zwijgt stemt niet automatisch toe), werd er ook in eerdere jaren al over geklaagd. We lijken nu alleen eindelijk het punt bereikt te hebben waarop genoeg mensen zich er druk om maken om het eens een keer echt op de agenda te zetten.
Overigens kan ik je vast waarschuwen dat dit nog lang niet voorbij is, dus bouw er maar wat weerstand tegen op. Ik voorspel alvast dat het niet lang zal duren voordat ook andere elementen van 'onze traditie' onder vuur zullen komen om vergelijkbare goede redenen.De racistische plaatjes op de gouden koets bijvoorbeeld...